Ĉapitro 4 La simioj
En la arbaro sur la tablomonteto kelkajn kilometrojn for de la maro, maljuna Kerĉak la Simio kolerege atakadis inter sia popolo.
La pli junaj kaj malpli pezaj tribanoj disfuĝis al la plej altaj branĉoj de la grandaj arboj por eskapi de lia furiozeco; riskante la vivojn sur branĉoj, kiuj preskaŭ ne povis apogi ilian pezon, prefere ol fronti maljunan Kerĉak en unu el ties periodoj de neregata kolerego.
La aliaj virbestoj diskuris, sed ne antaŭ ol la koleranta brutulo sentis la rompon de unu el ili inter siaj grandaj, bavantaj makzeloj.
Unu malbonŝanca junulino delasis nesekuran tenon ĉe alta branĉo kaj kraŝfalis teren preskaŭ apud la piedoj de Kerĉak.
Sovaĝe hurlante, li sursaltis ŝin, deŝirante pecegon el ŝia flanko per siaj potencaj dentoj, kaj bategante ŝin senkompate je la kapo kaj ŝultroj per rompita branĉego ĝis ŝia kranio ĝeliĝis.
Kaj tiam li ekrimarkis Kalan, kiu, revenante de serĉado por manĝaĵoj kun sia bebeto, tute ne sciis pri la stato de humoro de la fortega virbesto ĝis la raŭkaj avertoj de ŝiaj samtribanoj subite igis ŝin freneze serĉi sekurecon.
Sed Kerĉak preskaŭ atingis ŝin, kaj estus kaptinta ŝian maleolon se ŝi ne estus salteginta tra la longan spacon inter unu arbo kaj alia — danĝerega provo, kiun preskaŭ neniam faras la simioj, se ili ne estas tiel proksime sekvataj de danĝero, ke restas nenia alternativo.
Ŝi sukcesis en la saltego, sed, kiam ŝi ekkaptis la branĉon de la aliflanka arbo, la subita ŝoko defaligis la bebeton, kiu estis teninta je ŝia nuko, kaj ŝi vidis la etulon forĵetita, turniĝante kaj tordiĝante, tra la aero al la tero dek metrojn sube.
Kun mallaŭta tristokrio, Kala rapidis al ĝi, jam senpripense pri la minaco de Kerĉak; sed kiam ŝi levis la etan, mistorditan formon al sia sino, ĝi jam estis senviva.
Ĝemante mallaŭte, ŝi sidis kaj tenis la kadavreton ĉe si; kaj Kerĉak ne provis ataki ŝin. Je la morto de la bebo, lia demoneca kolerego malaperis same tiel rapide, kiel ĝi antaŭe aperis.
Kerĉak estis reĝo-simiego; kiu pezis preskaŭ ducent kilogramojn. Lia frunto estis malalta kaj plata, liaj okuloj — sangoplenaj, malgrandaj kaj proksimaj ambaŭflanke de lia kruda, plata nazo; liaj oreloj — grandaj kaj maldikaj, sed malpli grandaj ol ĉe la plimultaj el liaj samspecanoj.
Lia timinda humoro kaj lia granda forteco certigis lian regadon inter la tribeto, en kiu li naskiĝis antaŭ eble dudek jaroj.
Nun kiam li estis tute matura, neniu simio en la tuta arbarego, tra kiu li vagadis, kuraĝis kontraŭstari lian regorajton, kaj aliaj pli grandaj bestoj ne atakis lin.
Maljuna Tantor, la elefanto, unike inter ĉiuj sovaĝbestoj ne timis lin — kaj tiun solan timis Kerĉak. Kiam Tantor ektrumpetis, la simiego, same kiel siaj samspecanoj, ekrapidis al la altaj arboj de la dua teraso.
La tribo de homoidoj, regata de Kerĉak per fera mano kaj nudaj dentegoj, nombris entute ses aŭ ok familiojn; ĉiu familio konsistis el plenkreska virbesto kun ties inbestoj kaj la gejunuloj, entute sesdek aŭ sepdek simioj.
Kala estis la plej juna edzino de virbesto nomata Tublat, kio signifas rompitan nazon , kaj la bebo, kiun ŝi vidis falmortigita, estis ŝia unua; ĉar ŝi havis nur naŭ aŭ dek jarojn.
Malgraŭ sia juneco, ŝi estis granda kaj potenca — bela, purmembra besto, kun ronda, alta frunto, kiu indikis pli da inteligenteco ol posedis la plimultaj el ŝiaj samspecanoj. Do, ankaŭ, ŝi havis pli grandan kapablon por patrina amo kaj patrina funebremo.
Sed ŝi tamen estis simio, grandega, feroca, terura besto de speco ne malsimila al la goriloj, tamen pli inteligentaj; kio, kun la forteco de tiu kuzo, faris ŝian specon plej timinda el tiuj estiminspiraj antaŭuloj de la homaro.
Kiam la tribanoj konstatis, ke jam ĉesis la kolero de Kerĉak, ili heziteme devenis de siaj enarbaj kaŝejoj kaj denove faris la diversojn okupojn, kiujn li interrompis.
La gejunuloj ludis kaj kapriolis inter la arboj kaj arbedoj. Kelkaj el la plenkreskuloj kuŝis sternitaj sur la mola mato de mortinta kaj putranta vegetalaro, kiu kovris la teron, dum aliaj renversis pecojn de falintaj branĉoj kaj buloj de grundo, serĉante la insektetojn kaj lacertojn, kiuj estis parto de ilia nutraĵo.
Kaj aliaj traserĉis la apudajn arbojn por fruktoj, nuksoj, birdetoj, kaj ovoj.
Ili tiel pasigis unu-du horojn, kiam Kerĉak kunvokis ilin, kaj, komandante, ke ili sekvu lin, ekiris al la maro.
Ili pliparte vojaĝis sur la tero, kie tiu estis senbara, sekvante la vojon de la grandaj elefantoj, kies vagadoj trarompas la solajn vojojn tra tiuj kunplektitaj labirintoj de arbustoj, grimpoplantoj, kaj arboj. Kiam ili marŝis, ili tion faris per ia ruliĝanta movado, metante la artikojn de la fermitaj manoj sur la teron kaj svingante antaŭen siajn mallertajn korpojn.
Sed kiam la vojo kondukis tra la malaltaj arboj, ili pli rapide moviĝis, svingante sin de branĉo al branĉo kun la lerteco de iliaj etaj kuzoj, la simietoj. Kaj la tutan distancon Kala portis, ĉe la brusto, la mortintan bebeton.
Baldaŭ post la tagmezo ili atingis kreston, de kiu oni povis vidi la strandon, kie, sub ili, kuŝis la dometo, kiun celis Kerĉak.
Li vidis multajn samspecanojn morti antaŭ la laŭta bruo farita de tiu eta nigra ŝtipo en la manoj de la stranga, blanka simio, kiu loĝis en tiu mirinda loĝkaverno, kaj Kerĉak jam brutece decidis, ke li posedu tiun mortigan ilon, kaj esploru la internon de la mistera loĝejo.
Li ege, ege volis senti siajn dentegojn sinki en la nuko de la stranga besto, kiun li lernis malami kaj timi, kaj pro tio, li ofte venis kun sia tribo por skolti, atendante momenton, kiam la blanka simio malprudentos.
Lastatempe ili ĉesis ataki, eĉ videbligi sin; ĉar antaŭe, kiam ili faris tion, la eta ŝtipo elmuĝis sian teruran mesaĝon de morto al iu tribano.
Hodiaŭ tute ne videblis la homo, kaj de sia gvatloko, ili povis vidi, ke la kabana pordo staris malfermita. Malrapide, zorge, senbrue, ili trairis la ĝangalon al la kabaneto.
Ili ne graŭlis, ne kriis feroce pro kolerego — de la nigra ŝtipeto ili lernis veni silente, ke ili ne veku ĝin.
Antaŭen ili venis ĝis Kerĉak mem zorge ŝteliris al la pordo kaj rigardis internen. Malantaŭ li estis du virbestoj, kaj poste Kala, kiu ĉebruste tenis la mortintan formeton.
En la loĝejo ili vidis la strangan blankan simion, kiu kuŝis duonsternite ĉe tablo, kun la vizaĝo kaŝita inter la brakoj; kaj sur la lito kuŝis formo kovrita de velŝtofo, dum el eta kamparana lulilo aŭdeblis la plendema kriado de bebo.
Kerĉak silente eniris, kaŭrante por ataki; kaj tiam Johano Clayton subite ekstaris kaj frontis ilin.
Certe lin frostigis pro hororo la vido antaŭ li, ĉar tie, interne de la pordo, staris tri virsimiegojn, dum malantaŭ ili amasis multaj aliaj; kiom, li neniam sciis, ĉar liaj revolveroj pendis sur la fora muro apud la fusilo, kaj Kerĉak jam estis atakanta.
Kiam la reĝo-simio lasis la malrigidan formon, kiu iam estis Johano Clayton, Lordo Greystoke, li turnis sian atenton al la lulileto; sed Kala antaŭis lin, kaj, kiam li volis kapti la infanon, ŝi mem ekprenis ĝin, kaj antaŭ ol li povis interveni, ŝi forkuris tra la pordon kaj ekrifuĝis en alta arbo.
Kiam ŝi levis la vivantan bebeton de Alicia Clayton, ŝi faligis la propran mortintan en la malplenan lulilon; ĉar la krioj de la vivanto respondis la alvokon de universala patrineco en ŝia sovaĝa brusto, alvokon, kiun ne povis silentigi la mortinton.
Alte inter la branĉoj de arbego ŝi tenis la ŝrikantan infanon ĉe la brusto, kaj baldaŭ la instinkto same tiel reganta en tiu feroca ino kiel en la brusto de lia tenera kaj bela patrino — la instinkto de patrina amo — etendis sin al la duona komprenpovo de la eta virinfano, kaj tiu kvietiĝis.
Tiam la masato fermis la gapon inter ili, kaj la filo de angla lordo kaj angla damo mamnutris sin ĉe la brusto de Kala, la simiego.
Dume, la bestoj en la kabano singarde pristudis la enhavaĵojn de tiu stranga loĝkaverno.
Kontenta, ke Clayton mortis, Kerĉak turnis sian atenton al la aĵo, kiu kuŝis sur la lito, kovrita de iom da velŝtofo.
Li zorge levis unu angulon de la vualo, sed, vidante la kadavron de la suba virino, li kolere detiris la kovraĵon de ŝia formo kaj ekkaptis la silentan, blankan nukon inter siaj grandegaj, haraj manoj.
Dum momento li lasis al la fingroj sinki profunde el la malvarma karno, kaj tiam, ekkonsciante, ke ŝi jam mortis, li forturnis sin de ŝi; kaj li neniam poste ĝenis la korpojn aŭ de la Damo Alicia aŭ de Sir Johano.
La fusilo pendanta sur la muro allogis lian unuan atenton; tiun strangan, mortigan tondroŝtipon li deziris jam monatojn; sed nun, kiam ĝi estis havebla, li preskaŭ ne kuraĝis preni ĝin.
Li singarde aliris ĝin, preta ekfuĝi se ĝi ekparolus per sia basa muĝo, kiel li aŭdis ĝin paroli antaŭe, la finajn vortojn por tiuj liaj samspecanoj, kiuj, pro senprudenteco aŭ nescio, atakis la mirindan blankan simion, kiu portis ĝin.
Profunde en la inteligenteco de la besto, io certigis al li, ke la tondroŝtipo danĝeras nur kiam ĝin tenas iu, kiu scipovas manipuli ĝin; tamen pasis kelkaj minutoj antaŭ ol li povis igi al si tuŝi ĝin.
Anstataŭe, li marŝis dekstren kaj maldektren sur la planko antaŭ ĝi, turnante la kapon tiel, ke eĉ ne unu fojon liaj okuloj delasis la celon de lia deziro.
Uzante siajn longajn brakojn same kiel homo uzas apogilojn, kaj rulante sian grandan korpon flank-al-flanken kun ĉiu paŝo, la reĝo-simiego marŝis dekstren kaj maldekstren, eligante basajn graŭlojn foje interpunkciitajn de la orelpika ŝriko, kiu estas la plej terura sono en la tuta ĝangalo.
Li baldaŭ haltis antaŭ la fusilo. Li malrapide levis grandan manon ĝis ĝi preskaŭ tuŝis la glimantan ilon, tamen tuj detiris ĝin kaj daŭrigis sian rapidan paŝadon.
Estis kvazaŭ la granda bruto, per tiu ekspono de sentimeco, kaj per sia sovaĝa voĉo, provis remburi sian kuraĝon ĝis tiu punkto, kiu permesus al li enmanigi la fusilon.
Li denove haltis, kaj tiufoje sukcesis igi sian senentuziasman manon tuŝi la frostan ŝtalon; nur li preskaŭ tuj fortiris ĝin kaj rekomencis sian agititan takton.
Fojon post fojo li ripetis tiun strangan ceremonion, sed ĉiufoje kun kreskanta konfidenco, ĝis, finfine, la fusilon li deŝiris de ĝia hoko, kaj ĝi kuŝis tenata de la granda bruto.
Komprenante, ke ĝi ne vundas lin, Kerĉak komencis zorge kontroli ĝin. Li palpis ĝin de unu fino al alia, enrigardis la nigran profundon de la elpafejo, fingrumis la celilon, la kartoĉujon, la kolbon, kaj finfine la ĉanon.
Dum tiuj agoj la simioj enirintaj sidis en grupo apud la pordo, rigardante sian ĉefon, dum la eksteraj streĉis kaj amasiĝis por vidi, kio okazas interne.