LX

Vt pelagi fluctus lapidosa ad litora currunt

Ad finem properant tempora nostra suum;

Excipit hora horas, undam premit unda priorem,

Contendunt omnes ulteriora sequi.

Natus in immensas sol ingens luminis oras

Inde suum repit, dum sit adultus, iter;

Verum ibi defectus oppugnant eius honorem,

In donoque suo temporis ira furit.

Scit vegetum iuveni florem corrumpere tempus,

Fronte in virginea tempus arare notas;

Tempus edit rari quidquid natura creavit,

Statque nihil quod non denique falce metat.

Sed versu hoc tua laus venturum stabit in aevum,

In te saevierit quamlibet illa manus.

LXI

Anne tuo iussu tua visa ipsius imago

Me prohibet lassas claudere nocte genas?

Quo vaga forma meos ita visus ludere possit

Siccine somnorum est discutienda quies?

An tuus est animus, quem tu, mea facta notatum,

Tam procul a membris huc volitare velis?

Nequitias lentasve in me, reor, inspicit horas,

Is tibi curarum nam solet ire tenor.

Haud ita, quidquid amor magnus valet, omne valere

Non datur; ut vigilem me meus urget amor.

Qui mihi sic noctu somnos interficit, ille est,

Vt pro te partis excubitoris agam.

Excubiis nec desum; alibi vigil ipse teneris

Me sine, dans aliis te propiore frui.

LXII

Me mea mirari noxa est dominata perinde

Menti, oculo, membris omnibus una meis.

Et dubito capiat numquid medicaminis illa,

Sic mihi radices cordis in ima tulit.

Nulla alibi voltus par gratia, nulla figura

Iustior, affirmo, nullaque tanta fides.

Quae merita in me sunt ita metior, omnibus omnes

Vt meritis unum me superare putem.

Verum ubi me speculum mihi detegit, ora perusta

Solibus, antiquis dedecorata notis,

Haud ea miratum, sed eis contraria cunctis

Me video; iste sui turpe fuisset amor.

Te—sumus unus—ea signabam laude, meumque

Pingebam senium flore, venuste, tuo.

LXIII

Ante, mei similis, iaceat quam noster amicus,

Fractus ab iniusta temporis ipse manu;

Aut vegetus sit sanguis ab insidiantibus horis

Haustus, et insculptis frons ea plena notis;

Hoc ubi nondum illo progressum mane iuventae

Noctis in abruptum protinus unde cadat,

Regiave haec species vanescere coeperit omnis,

Aut evanuerit, veris et eius opes;

Illud ego in tempus iam munimenta cruentas

Falciferi ad furias firma futura paro;

Ne faciem humanis hanc cordibus exsecet unquam,

E vita fuerit cum mihi raptus amor.

Nigris forma notis ea iam mandetur, ibique

Vivat in aeternis versibus ille virens.

LXIV

Cum video antiqui quondam decora aurea saecli

Omnia damnosis eruta temporibus,

Eversasque solo turris, aeternaque ferri

Robora mortali subdita saevitiae;

Cum video fluctus partem violenter avaros

Demere harenoso litoris imperio,

Et terram liquidas invadere rursus in undas.

Partaque pro demptis, proque ope pauperiem;

Cum sic ire vices video per mutua rerum,

Factumque e solidis molibus exitium;

Me quoque tanta ruina monet, quandoque futurum

Vt dirimat nostram tempus amicitiam.

O dolor exanimans, o et deflendus, habere

Id cui praemetuas tu tamen interitum!

LXV

Sique aeris, lapidis, terrae, vastique profundi

Robora sic letum lugubre cuncta domet,

Gratia quid formae ad tantas contenderit iras,

Vix superans propriis viribus illa rosam?

Mellifer aestatis num spiritus arma dierum

Expugnatorum perniciosa feret,

Si non indomitae rupes, non ferrea claustra

Stent valida, at longus subruat omne dies?

O meditanti atrox! ubi tempus tuta malignum

Optima naturae gemma latere queat?

Quisve manu rapidam conatur sistere pestem,

Ac formae spoliis abstinuisse iubet?

Nemo, nisi hoc mirum valeat, meus ille videndus

Perpetuo in nigris aurea forma notis.

LXVI

Mortem aveo fessus multis ego, nempe videndo

Virtutem genitam pauperiore loco;

Quidquid egens et inops, nitido spetabile cultu,

Pollutamque pii pectoris esse fidem;

Omnibus indignos auri fulgore nitentes,

Tum sua virginibus nomina laesa probris;

Improba vel santis obiecta, valentiaque arma

Claudorum auspiciis debilitata ducum;

Imperio siluisse artes; notumque medentes

Inter, ab inscitis scita solere regi;

Simplicibus verisque affigi nomen ineptis,

Postque malum victrix optima capta trahi;

His ego defessus cunctis abscedere vellem,

Ni mihi sic esset destituendus amor.

LXVII

Et scelerum haec inter contagia vivat, habendus

In lenociniis, proh pudor, ille mali?

Impietas lucretur enim sibi commoda multa,

Eniteatque, eius scilicet ipsa comes.

Illius et faciem fucusne fefellerit arte,

Exanime a vivo surpueritque decus?

Cur adeo quaeratur enim minus ore venustis

Falsa rosa, est illi dum rosa vera genis?

Quid tenet in vivis illum? quasi viribus haustis

Natura, ad venas orba rubore, iacet.

Illius auxiliis ea pendet tota, trahensque

Gloriam ab innumeris vivit ab eius ope.

Hinc ea servat eum; quam dives talibus esset

Ante malos hodie testificata dies.

LXVIII

Ille diem voltu revocat cum vixit obîtque

Mortali species, ut sua cuique rosae;

Gessit ubi nemo fictae simulamina formae,

Falsa super vivas ausa sedere genas;

Aurea caesaries necdum, ius triste sepulcri,

Erasa exanimis frontibus ulla fuit;

In capite alterius traheretur ut altera vita,

Vivaque defunctae vellere compta foret.

En pictura viris antiquae sancta diei,

Pura sine ornatu, candida, tota sui;

Non aliunde virens effloruit illius aestas,

Non veterum exuviis enitet ille novus;

Quem natura tuens falsae docet artis amantes

Quid fuerit priscis forma decora viris.

LXIX

Quae videt in te volgus egent nullius, eisque

Fingere mens nihilum pulchrius ulla potest.

Haec tibi per cunctas concessa est gloria linguas,

Dictaque verum intra, laudat ut hostis homo.

Externam speciem sic laus externa coronat;

Haec tamen ora ipsis dissona multa crepant;

Quodque dabant laudis conturbant omne, videndo

Vlterius quam se fert oculata fides.

Sitne tibi inquirunt animi par candor, et illud

Noscitur ex actis coniciturve tuis;

Blandaque dum facies illis, mens invida secum

Foetorem lolii flos, ait, iste refert.

At lolium si flos oleat, causam esse putarim

Hanc ego: communi creverat ille loco.