Hálfdan helt nú brullaupit sitt ok bauð til öllum höfðingjum. Hafði Skúli jarl forsögn hér fyrir, ok fór veizlan sœmiliga fram. Váru allir menn með sœmiligum gjöfum út leystir, ok varð Hálfdan af þessu vinsæll, svá at allir vildu honum þjóna.

22. Frá herferðum

Þessu næst hafði Hálfdan þing við landsmenn ok lýsti því, at herför skyldi vera til Bjarmalands innan mánaðar. Menn tóku vel undir þat, ok bjuggust allir af skyndingi ok kómu til Bjarmalands, ok var Skúli jarl þar í ferð. Var þar ekki mikil móttaka. Lögðust þeir land allt undir sik. Eðnýju, dóttur Háreks konungs, tók Hálfdan á sitt vald. Grundi hét sonr Háreks konungs. Hann var þá þrévetr. Hann var á fóstri með Bjartmari jarli, syni Raknars konungs, er gera lét Raknarsslóðann. Hann gerðist Hálfdani handgenginn.

Eptir þetta bjóst Hálfdan á burt þaðan ok heim til Aldeigjuborgar. Hafði hann þá í burt verit fimm vetr. Urðu menn honum þar fegnir. Drottning tók vel við dóttur sinni ok þakkaði bæði Hálfdani ok Skúla jarli, hversu vel þeir höfðu til hennar gert.

23. Frá Ísgerði drottningu

Sigmundr Hlöðvisson hafði þá landvörn fyrir Garðariki, bróðir Ísgerðar drottningar. Hann kom til móts við Hálfdan með miklu fjölmenni, ok var honum vel fagnat. Þá lét Hálfdan þings kveðja.

Hann tók svá til máls: «Nú hefi ek hér verit í Austrveginum sextán vetr, ok var þat hvárttveggja, at vér kómum hér harðliga inn, enda fengum vér hér mikinn mannskaða, ok hafa hér ýmsir aðra af baki riðit, ok munu vér þat nú at léttu leggja, ef vér skulum vinskap saman eiga. Nú viti þér, at sá orðrómr hefir hér á leikit, at Úlfkell snillingr hafi átt Ingigerði, dóttur Hergeirs konungs, en þau eru nú dauð Úlfkell ok hans kona. Því vil ek nú vita sannendi þessa máls af Ísgerði drottningu ok Sigmundi, bróður hennar, ok Skúla jarli, fóstbróður mínum, hvárt þessi Ingigerðr, er ek hefi hingat flutt, er dóttir Kols eða Hergeirs konungs, því at ek hefða ætlat mér betra kvánfang, ef kostr hefði verit, en eiga dóttur Kols.»

Þá svarar Ísgerðr drottning: «Þó at vér höfum lengi harðliga saman keypt, þá vil ek þik í engu pretta, Hálfdan, því at þú hefir valit þér inn bezta hlut af várum viðskiptum. Því segi ek þér, at þessi Ingigerðr er mín dóttir ok Hergeirs konungs, sem þú hefir hingat fært, ok hún ein er erfingi réttr til þessa lands, ok því lýsi ek hér, at ek gef mik ok mína dóttur ok þetta ríki Hálfdani til fullrar eignar, ok bæti svá hvárir sinn skaða, en gjarna vilda ek vita, at Skúli jarl hefði sœmiliga kosti, þá sem honum vel líkaði.»

24. Skipan Hálfdanar

Skúli jarl hefr nú upp sína sögu ok sagði frá því, at hann setti Kol höfðingja fyrir liðit ok hverninn þær nöfnur breyttu ok at þau Ingigerðr hefðu verit sá karl ok kerling, sem flýðu undan Hálfdani við Álaborg ok hann vildi nát hafa; segir nú sik ok sitt ríki í valdi Hálfdanar.

Hálfdan mælti þá: «Nú er svá komit, at lönd þessi öll lúta undir mik. Því vil ek nú birta yðr, hversu ek vil vera láta: Ek vil gefa Skúla jarli Ísgerði drottning ok þat ríki, sem hún á hér í Garðaríki. Ek hefi nú í mínu valdi Bjarmaland ok Eðnýju, dóttur Háreks konungs. Þat ríki vil ek gefa Sigmundi ok meyna þar með, ef þat er þeim báðum viljugt.»

Sigmundr lét sér þetta vel líka, ef meyjan vill því samþykkjast, en Eðný lézt eigi framar bónorðs sér vænta, – «ok mun mér þetta vel líka.»

Hálfdan sagðist mundu vitja þess ríkis, sem hann átti í Noregi, – «ok mun þat hverjum heppnast sem hann til borinn er.»

Fór þetta nú fram, at þessi brullaup váru drukkin með mjök miklu prís, ok at þeim enduðum fóru höfðingjarnir hverr til síns heima, en Hálfdan sat þar um vetrinn, ok váru góðar ástir með þeim Ingigerði. Sviða inn sókndjarfa sendu þeir austr í Kirjálabotna, ok skyldi hann vera þar höfðingi yfir ok hafa þat ríki af Skúla jarli.

En um várit, þegar ísa leysti, safnar Hálfdan at sér bæði skipum ok mönnum, ok bjuggust þeir Sigmundr til Bjarmalands ok Skúli jarl, ok tókst þeim sú ferð vel, ok lá landit laust í þeira valdi, ok gerðist Sigmundr þar höfðingi yfir, en var þó með Hálfdani. Skúli jarl fór heim í Álaborg, ok unnust þau Ísgerðr drottning mikit. Þeira sonr var Hreggviðr, faðir Ingigerðar, er Göngu-Hrólfr átti.

25. Hálfdan tók ríki í Þrándheimi

Þat er nú at segja af Hálfdani, at hann býst til Noregs, ok fór Sigmundr með honum ok Oddr skrauti, bróðir hans. Þeir höfðu frítt lið, ok er Hálfdan kom í Noreg, fögnuðu frændr hans honum vel, ok var hann til konungs tekinn yfir Þrándheim ok öll þau ríki, er Eysteinn konungr, faðir hans, hafði átt, ok var hann mikill vinsældamaðr af sínum undirmönnum. Þau Ingigerðr áttu tvá sonu. Hét annarr Þórir hjörtr, en annarr Eysteinn glumra.

Oddr skrauti gerðist landvarnarmaðr Hálfdanar ok var inn mesti hreystimaðr. Hann fór til Íslands í elli sinni, ok er þar mikil ætt frá honum komin.

Þessu næst kómu austan af Bjarmalandi menn Sigmundar ok sögðu, at víkingar herjuðu á Bjarmaland ok Nógarða. Þeir höfðu drepit Sviða inn sókndjarfa ok lagt undir sik Kirjálabotna ok mikit af Rússlandi. En er þeir fréttu þetta Hálfdan ok Sigmundr, söfnuðu þeir liði ok fóru austr til Bjarmalands.

26. Frá bardaga á Bjarmalandi

Í þenna tíma réð sá konungr fyrir Gestrekalandi ok öllum ríkjum fyrir austan Kjöl, er Agnarr hét. Hann átti Hildigunnu, systur Háreks heitins Bjarmakonungs. Þau áttu tvá sonu. Hét annarr Raknarr, en annarr Valr. Þeir váru víkingar ok lágu úti í Dumbshafi ok herjuðu á jötna.

Raknarr átti skip þat, sem Raknarsslóði var kallaðr. Þat var tírætt at rúmatali. Þat hefir verit mest langskip gert í Noregi annat en Ormrinn langi. Þat var skipat allra handa illmönnum. Þar váru fimmtán skækjusynir í hverju hálfrúmi. Raknarr lagði undir sik Hellulands óbyggðir ok eyddi þar öllum jötnum.

Valr, bróðir hans, lá í Dumbshafi, ok er mikil saga af honum. Þeir bræðr þóttust rétt komnir til Bjarmalands eptir Hárek, móðurbróður sinn. Valr átti tvá sonu. Hét annarr Köttr, en annarr Kisi. Þeir váru stórir menn ok sterkir. Valr hafði drepit Sviða ok lagt undir sik Kirjálabotna. Hann hafði fengit svá mikit gull, at þess kunni engi markatal, ok tók hann þat af Svaða jötni, er bjó í fjalli því, sem Blesanergr heitir. Þat er fyrir norðan Dumbshaf. Svaði var sonr Ása-Þórs. Valr átti sverð þat, sem Hornhjalti hét. Þat var mjök gulli búit ok nam aldri í höggvi stað.

Þeir Hálfdan ok Sigmundr koma nú austr til Bjarmalands ok halda fréttum til, hvar Valr er, ok fundu hann fyrir norðan Gandvík, ok sló þar þegar í bardaga. Tveir menn eru nefndir með Sigmundi. Hét annarr Haukr, en annarr Gaukr. Þeir váru stafnbúar á skipi hans. Agnarr, sonr Raknars, lagði skipi sínu á mót Hálfdani, ok váru þeira viðskipti allhraustlig. Þeir Haukr ok Gaukr léku lausir við ok lögðu at þeim skipum, sem yzt váru, ok hruðu þau öll. Valr hljóp upp á skip til Sigmundar ok þeir Köttr ok Kisi með honum, ok ruddust um fast. Valr hjó til Sigmundar ok klauf fyrir honum allan skjöldinn. Sverðit kom á fótinn utarliga ok tók af tvær tærnar. Sigmundr hjó á móti. Valr hafði gylldan hjálm, ok kom sverðit í hann ok stökk í sundr hjöltunum. Valr var þá búinn til höggs ok stóð keikr. Sigmundr hljóp á hann ok hratt honum á bak aptr út yfir borðit, ok fór hann niðr til grunna. En er hann kom upp ór kafinu, drógu menn hans hann upp í eitt skip.

Þeir hrukku nú ofan af skipinu Köttr ok Kisi. En er þeir kómu í sitt skip, þá lagði at þeim Oddr skrauti ok Gaukr ok Haukr, ok varð þar hörð sókn með þeim. En með því at Valr var upp gefinn, þá flýðu þeir einskipa, en Oddr lagði eptir þeim ok elti þá til lands, þar sem á mikil fell af björgum ofan ok fram í sjó. Valr var í ferð með þeim. Hann greip upp gullkistur tvær. Þær váru svá þungar, at tveir menn höfðu nóg at bera þær. Oddr hljóp eptir honum, en er þeir kómu at fossinum, steypti Valr sér ofan í hann, ok skildi svá með þeim.


Перейти на страницу:
Изменить размер шрифта: