XL
Accipe, care, meos et amores, accipe cunctos,
Nam quid in acceptis non fuit ante tuum?
Nil in amore pium quod dicas; illud habendum
Detuleram, et dum non ulteriora petis.
Tum si me quod amas oblata receperis, istud
Haud reprobo, utaris quae tibi cedit amor;
Sed reprobo, tua te si decipit ulla libido,
Id sitiens quod ais te renuisse palam.
At, fur blande, tuis ego possum ignoscere furtis,
Vel si pauperiem vis spoliare meam;
Sed gravius, scit quisque, iniuria fertur amici
Omnis ab hostili quam data plaga manu.
O in nequitia pulcher, me confice telis
Invidiae, at nobis hostibus esse nefas.
XLI
Quod tua libertas in furtis audet amorum
Dum tibi ab immemori pectore labor ego,
Convenit hoc isti bene formae, convenit annis,
Teque feres quoquo sollicitabit amor.
Mitis es ingenii facilisque petentibus, ore
Egregio ac cupidis dignior inde peti;
Sique petit virgo, quis eam non rupe creatus
Deseret austere reicietve preces?
Hei mihi, sed velles tu nostrae parcere, velles
Aetati ac formae ponere frena tuae
Abripiunt studiis nam te ferventibus illo
Qua duplicem nequeas non violare fidem;
Virginis, illam ad te si traxeris ore, tuamque
Ipsius, idcirco si mihi falsus eris.
XLII
Tu quod habes illam, fuerit carissima quamvis
Et mihi, non omnis fit meus inde dolor;
Flendum habeo potius quod te tenet illa, medullam
Cordis eo tactam volnere sentit amor.
Vos tamen, o cupidi, purgem: tu diligis illam
Et mihi dilectam quatenus esse vides;
Illaque me iuvit, specie crudelis, amico
Ipsa meo ob causam morigerata meam.
Quidquid in illo igitur perdam, tamen invenit illa,
Illaque si falsa est, ille lucratus erit.
At sese inveniunt ambo, careoque duobus,
Et mihi certe illi consuluere bono;
Sed laetum, meus est idem mihi, iunctus in unum;
Illaque me solum, — credere fas sit—amat.
XLIII
Est oculis visus in me vis optima clausis,
Namque die observant respiciuntque nihil;
Verum ubi dormivi, te clare deinde tuentur,
Perque diem caeci perbene nocte vident.
At tua si noctis tenebras illuminat umbra,
Quantum, o, laetifices clarior ipse diem!
Eniteas quanto tu lumine, cuius imago
Tenuis ad occlusas est ita clara genas!
O iucundum oculis, inquam, super omnia nostris
Te luce in viridi cernere posse palam,
Qui super obscuros orbes somnoque gravatos
Forma nites tenuis, forma venusta tamen.
Clara dies, dum te videam, densissima nox est,
Noxque dies, ubi te sistit ob ora sopor.
XLIV
Tarda caro si mens esset distantia terris
Invida nullum ad te detinuisset iter;
Finibus e longis spatiorum ignarus adessem
Continuo, stares quo mihi cunque loco.
Intererat nihili si pes insisteret oram
Quae foret extremo dissociata situ;
Nam maria et terras ea transsilit, acta volando
Tam rapide ut secum quo velit ire putat.
Sed crucior quod mens non sum, longissima saltu
Millia te versus quae superare queat;
Me grave onus tardat liquidi crassique, coactum
Temporis ignavas, hei mihi, flere moras.
Nam lacrimas tantum mihi rerum sufficit illud
Par grave, fortunae tristis utrimque notam.
XLV
Altera bina in me levis aura et purior aether,
Te prope sunt, quoquo me rapit hora loci.
Hic animam signat, spes illa, et adesse videntur
Absentes, tanta mobilitate meant.
Nam quotiens ad te par hoc animosius ivit
Significaturum quae pia mandat amor,
Vita mea, ex istis retinens elementa quaternis
Bina modo, ad mortem paene redacta dolet.
Dum cito legatis a te revolantibus illis
Vita recomposita est, ut fuit ante, mihi.
Nam citius dicto revolarunt, deque salute
Certa tua docti me quoque certa docent.
Laetor in auditis, nec longum gratia durat,
Namque remitto ambos et redit ille dolor.
XLVI
In me lis oculo cum pectore saevit, in utro
Copia picturae debeat esse tuae.
Volt oculus nam pectus ab omni iure videndi
Claudere; volt oculo demere pectus idem.
Te positum in sese pectus docet esse, nec unquam
Lucentes oculos hunc penetrasse locum.
Alter it infitias ea dici vera, tuamque
Effigiem in sese semper inesse docet.
Arbitrium in litis coguntur conscia veri
Sensa, cliens cordis contiguumque genus.
Lite perorata decernunt illa decere
Quas oculum partes, quas mage pectus amans:
Nempe ut in externis oculus regat, intima vero
Qua pietas habitet pectoris esse volunt.
XLVII
Sic oculus panxit cum pectore foedus, et ambo
Obsequia alternant officiique vices.
Sic quotiens oculus desiderat ora videre
Vera tua, et lacrima pectus inundat amor,
Protinus ille famem restinguit imagine pita,
Ac iubet ad falsas pectus adesse dapes.
Vtitur hospitio tum pectoris, eius amori,
Eius imaginibus se sociare libet.
Sic sive a tabula, seu cordis imagine factum
Credimus, hinc absens tu mihi semper ades.
Nam mea sensa extra nullus tibi, care, recessus
Linquitur, adsum illis, semper et illa tibi.
Sensaque paullisper si languent, pectus in omnes
Delicias oculo visa tabella ciet.
XLVIII
Quo studio excedens abdebam frivola rerum
Omnia post firmas quantulacunque seras,
Integra ut illa meos asservarentur in usus,
Fidaque rimantem falleret arca manum!
Tu mihi, gemma omnis prae quo sordere videtur,
Solamen solitum tu mihi, iamque dolor,
Vnus amicorum carissimus, unaque cura,
Desereris, cuivis praeda relicta malo.
Te loculis condo in nullis, nisi septa tenere
Mollia te possint pectoris ipsa mei;
Qua quotiens non es, fingo te credulus esse,
Ac venias liber, liber et inde migres.
Ac tamen ex illo ne tu rapiare verendum est;
Talibus in spoliis non bene firma fides.
XLIX
Illud ego in tempus, si quando venerit illud,
Durior in vitiis cum videare meis,
Ac tibi amicitiae ratio sit ducta severe
Admonitis uso consiliisque senum;
Cum me praetereas ore ignorantis, easque
Vix oculos tollens, sidera bina, tuos;
Atque amor, affectu quantum mutatus ab illo!
Incipiat multum de gravitate loqui;
Illud ego in tempus iam munimenta paravi
Tuta, nihil fassus me meruisse boni.
Attollensque manum me contra dicta tuebor
Omnia quae possint ius stabilire tuurn.
lure quidem multo miserum me linquere possis,
Quem nequeo causam dicere cur quis amet.