1. Chmura — zapewne dworzanin królewski, upamiętniony również przez Piotra Rojzjusza w zbiorze Carmina. [przypis redakcyjny]

2. Utwór odnosi się do fraszki z Ksiąg pierwszych pt. Do Chmury. [przypis edytorski]

3. Do gościa — czyli do czytelnika. [przypis edytorski]

4. w wacku — w woreczku, sakiewce. [przypis edytorski]

5. taszka — sakiewka. [przypis edytorski]

6. Fraszka niewątpliwie o sobie samym. [przypis redakcyjny]

7. Jak wkazuje aluzja do „taszki”, adresatem utworu jest zapewne skarbnik królewski Jost Ludwik Decjusz (młodszy, zm. 1567). [przypis redakcyjny]

8. Mikołaj Mielecki (zm. 1585) — starosta chmielnicki (1557 r.), później wojewoda podolski i hetman, przyjaciel Kochanowskiego. [przypis redakcyjny]

9. Masz przed inszymi, jesli ja co czuję — przewyższasz innych, jeśli ja trafnie to czuję. [przypis redakcyjny]

10. Ostatniej śmierci próżne być nie mogą — nie mogą ostatecznie być wolne od zagłady. [przypis redakcyjny]

11. Sława z dowcipu — sława oparta na talencie poetyckim. [przypis redakcyjny]

12. poklwali — pokłuli. [przypis edytorski]

13. z Pigmeolów — z Pigmejów, karzełków, z którymi wedle podań greckich żurawie prowadziły wojnę. [przypis redakcyjny]

14. Paweł Stępowski — przyjaciel Kochanowskiego, sekretarz królewski, dyplomata i poeta. [przypis redakcyjny]

15. zakazujesz (starop.) — zalecasz się. [przypis edytorski]

16. pożyć (starop.) — pokonać. [przypis edytorski]

17. epitafium — napis nagrobkowy. [przypis redakcyjny]

18. wsiadać — domyślne: do łodzi Charona, umierać. [przypis redakcyjny]

19. Utwór odnosi się do fraszki z Ksiąg pierwszych pt. Epitafium Kosowi. [przypis edytorski]

20. Wojciech Kryski (zm. 1566) — prawnik, dyplomata, dworzanin Zygmunta Augusta, sportretowany przez Górnickiego w Dworzaninie jako znawca zwyczajów renesansowych. [przypis redakcyjny]

21. Utwór odnosi się do fraszki z Ksiąg pierwszych pt. Epitafium Wojciechowi Kryskiemu. [przypis edytorski]

22. Prawdopodobnie chodzi tu o Marcina Wysockiego (zm. 1568), dworzanina Zygmunta Augusta. [przypis redakcyjny]

23. Fraszka o temacie u Kochanowskiego pospolitym (zob. I 7 Na starą). Dowcip polega na sztuczce rymowej, wiersze bowiem parzyste zamiast wyrazu oczekiwanego wprowadzają całe zwroty, rzekomo maskujące drwiny z podstarzałej zalotnicy. Owe wyrazy oczekiwane to: babo, lata, wnuki, dupia, do domu, legaj, szalej, młody, paciorki, stary, za tobą, szydzą, matka. [przypis redakcyjny]

24. Nuremberk — Norymberga. [przypis redakcyjny]

25. Lisi ogon nosił u spodni błazen. [przypis redakcyjny]

26. Chodzi tu o Pogodę (gr. Kairos, łac. Occasio), boginię uosabiającą sposobną chwilę, sprzyjającą porę. Przedstawiano ją z długimi włosami na przedzie głowy, z tyłu nagiej na znak, że kto nie korzysta z chwili (nie chwytając jej jakby za włosy), ten, gdy się od niego odwróci, już jej nie złapie. [przypis redakcyjny]

27. życzył — tu: użyczył. [przypis edytorski]

28. Posadziłeś... nie nagorzej — tj. na miejscu bliskim gospodarza. [przypis redakcyjny]

29. grzebień ołowiany — służył do czernienia siwych włosów. [przypis redakcyjny]

30. mnie też na tym mało — mało mi zależy. [przypis redakcyjny]

31. masz diabła — nic nie masz. [przypis redakcyjny]

32. Wiatrom rozumie (...) — zna zjawiska meteorologiczne. [przypis edytorski]

33. (...) praktykuje komu — ma uczniów, praktykantów, jest mistrzem. [przypis edytorski]

34. pod namiotem żywym (starop.) — pod ludzkim ciałem. [przypis edytorski]

35. duszą kinie (starop.) — przeżyje chwilę ekstazy. [przypis edytorski]

36. z chucią — z chęcią, z ochotą. [przypis edytorski]

37. Bakcha — Bachusa, w mit. gr. boga wina. [przypis edytorski]

38. postawa ukazuje rogi — skłonność do awantur, stąd wyrażenie: rogata natura. [przypis redakcyjny]

39. przecz (starop.) — dlaczego. [przypis edytorski]

40. pospołu (starop.) — razem. [przypis edytorski]

41. zobopólnych (starop.) — wspólnych. [przypis edytorski]

42. Nawracaj — w podwójnym znaczeniu tego wyrazu leży istota fraszki, podrwiwającej sobie z któregoś nuncjusza. [przypis redakcyjny]

43. płacz i tesknica — aluzja biblijna: chodzi o „płacz i zgrzytanie zębów” w piekle (wg Św. Mateusza XXII 13). [przypis redakcyjny]

44. Tuśmy — tu, tj. pod Sokalem w bitwie z Tatarami w r. 1519. [przypis redakcyjny]

45. zygrywać — bawić się. [przypis edytorski]

46. prze Bóg — w imię Boga. [przypis edytorski]

47. snadnie — z łatwością. [przypis edytorski]

48. Fraszka skierowana Jest do stryja poety, Filipa Kochanowskiego. Jako właściciel połowy Czarnolasu gospodarował on w majątku podczas nieobecności Jana Kochanowskiego, a w latach 1562–1563 miał z nim proces. [przypis redakcyjny]

49. Przysłowie łacińskie: „Nie obchodź się ze mną jak z wyrodnym bratankiem”, przytacza Horacy (Satyry II 3, 87). [przypis redakcyjny]

50. przeważne — tu: o bardzo ważnych; o odważnych. [przypis edytorski]

51. Mars... Achilles — tu przywołani jako wyraz tematyki poważnej, wojenno–historycznej: w mit. gr. Mars był bogiem wojny, a Achilles występuje w eposie Homera, Iliadzie. [przypis redakcyjny]

52. rady — rade, z radością, chętnie. [przypis edytorski]

53. Statek tych czasów nie płaci — stateczność jest w tych czasach nieopłacalna. [przypis edytorski]

54. kompas — zegar słoneczny. [przypis redakcyjny]

55. Fraszka Jest przekładem końcowego dystychu epigramatu humanisty węgierskiego Jana z Panonii (1433–1490), skierowanego do Pawła II. [przypis redakcyjny]

56. szeląg — dawna moneta polska. [przypis edytorski]

57. wychod (starop.) — wychodek, toaleta. [przypis edytorski]

58. (...) nie zjem, jeno jaje (...) (starop.) — nie zjem nic, tylko jajko. [przypis edytorski]

59. Fraszka jest okazem tzw. emblematu, obrazka alegorycznego: Kochanowski przełożył ją z Alciata, twórcy tego gatunku (Emblemata, 1531). Inny przekład Niedbałego figura sporządził Rej w Zwierzyńcu (1562, rozdz. IV, nr 22). [przypis redakcyjny]

60. Z rodzynkami przyrządzano zarówno sałatę z młodych pędów chmielu, jak i polewkę piwną, podawaną często na śniadanie. [przypis redakcyjny]

61. Bohaterem tej fraszki jest Piotr Rojzjusz (właśc.: Ruiz de Moroszm, 1571) — z pochodzenia Hiszpan, uczony humanista, poeta i pisarz łaciński, w latach 1541–1550 profesor prawa na Uniwersytecie Krakowskim, dworzanin i doradca prawny Zygmunta Augusta. [przypis redakcyjny]

62. spać się od nas bierze — odchodzi (zabiera się) od nas, aby udać się spać. [przypis edytorski]

63. drzwi puściły — bo je wyważono. [przypis redakcyjny]

64. Febe (Febus) — promienny, jeden z przydomków Apollina, w mit. gr. opiekuna sztuk. [przypis redakcyjny]

65. przeczyść — przeczytać. [przypis edytorski]

66. Anegdota cytowana przez Poggia Braccioliniego w utworze De facto cuiusdam iusto sed bruto. [przypis redakcyjny]

67. Nie powiem o co, zgadniecie to sami — można się domyślać, że propozycja złożona przez gościa była jednoznacznie erotyczna. [przypis edytorski]

68. stateczna (przestarz.) — porządna, przyzwoita. [przypis edytorski]

69. białagłowa (starop.) — kobieta. [przypis edytorski]

70. Chodzi by w raju (...) — tak jak w raju, nago. [przypis edytorski]

71. żyła (starop.) — tu: męski członek. [przypis edytorski]

72. bindasz (starop.) — męski członek. [przypis edytorski]