Donante al vi en libra formo la strangan manuskriptonde Kapitano Carter, mi kredas, ke kelkaj vortojpri tiu rimarkinda persono interesos vin.

Mia unua memoro pri Kapitano Carter rilatas al kelkajmonatoj, kiam li vivis ĉe mia patro en la ŝtato Virginio,iom antaŭ la interna milito de 1861–65. Mi estisknabo kvinjara, sed mi bone memoras la altan, malblondan,glatvizaĝan, atletan viron, kiun mi nomis OnkloJoĉjo. Li ŝajnis ĉiam ridanta; kaj li partoprenis la sportojnde la infanoj kun sama plenkora kunuleco, kiun li montrisen la ludoj farataj de samaĝuloj; kaj foje li sidis tutanhoron, distrante mian avinon per rakontoj pri sia stranga,sovaĝa vivo en ĉiuj mondopartoj. Ni ĉiuj amis lin,ankaŭ niaj negraj sklavoj. Lia konduto estis ĉiel ĝentlemana,kaj lia kapablo pri ĉevalrajdado elvokis la admironde ĉiu.

Kiam la milito eksplodis, li forlasis nin, kaj dum dekkvin jaroj mi ne vidis lin. Lia reveno okazis senaverte, kajtio multe surprizis min, ke li ŝajne neniel ŝanĝigis aŭ pliaĝiĝis. En ĉeesto de aliaj li montriĝis la sama bonkorafeliĉulo, kiun ni antaŭe konis, sed kiam li kredis sin sola,mi ofte vidis lin sidanta dum horoj, rigardanta en la spaconkun vizaĝesprimo melankolia; kaj ofte li tiel sidisdum la noktoj, rigardante al la ĉielo — al kio, tion misciis nur post multaj jaroj, kiam mi legis lian manuskripton.

Li diris al ni, ke li estis esploranta pri oro kaj arĝentoen la ŝtato Arizono de post la milito: kaj la multa mono,kiun li havis tiam, montris, kiel li sukcesis. Pri la detalojde sia vivo dum tiu periodo li estis tre kaŝema, preskaŭnenion diranta.

Li restis ĉe ni dum unu jaro, poste iris al Novjorko, kieli aĉetis etan loĝejon apud la rivero Hudson. Mi ofte farisvizitojn al li, dum komercaj vojaĝoj kun mia patro, kajdum unu el miaj lastaj vizitoj al lia bela dometo, dum lavintro de 1885, mi observis lin tre okupata de verkado— verkado, mi nun komprenas, de la ĉi kuna manuskripto.

En tiu tempo li informis min, ke okaze de sia morto livolas nomi min por prizorgi liajn aferojn, kaj li donis almi ŝlosilon al iu fako de la gardoŝranko staranta en lialegoĉambro, dirante, ke tie mi trovos lian testamentonkaj iujn instrukciojn, kies fidelan plenumon mi devispromesi al li.

Ofte, kiam mi nokte iris al mia ĉambro, mi vidis lin dela fenestro, staranta en la lunlumo ĉe la bordo de la riveroHudson, liaj brakoj levitaj al la ĉielo kvazaŭ petege. Mi supozis tiam, ke li preĝas, kvankam mi neniamantaŭe kredis lin religia viro laŭ ortodoksa koncepto.

Subite, kelkajn monatojn post mia lasta vizito al li, mikredas je la unua de marto 1886, mi ricevis telegramonde li petantan mian tujan alvenon. Ĉiam mi estis lia preferatoen mia familio, do mi rapidis plenumi lian peton.

Mi atingis la etan stacidomon, unu mejlon de lia hejmo,matene de la kvara de marto, kaj kiam mi petis veturigistonvenigi min al la hejmo de Kapitano Carter, lirespondis, ke se mi estas amiko de la Kapitano, li devasdoni al mi malbonan novaĵon: ĝuste en tiu mateno, baldaŭpost tagiĝo, oni trovis la Kapitanon morta.

Ial, la informo neniel surprizis min, sed mi kiel ebleplej rapidis al lia hejmo, por ke mi prizorgu lian korponkaj liajn aferojn.

Mi trovis la biengardiston, kiu estis trovinta lin, ĉirkaŭatade la loka policestro kaj pluraj urbanoj en lia etalegoĉambro. La biengardisto rakontis la malmultajn detalojnpri sia trovo de la korpo, kiu, laŭ lia diro, estis ankoraŭvarma, kiam li trovis ĝin. Ĝi kuŝis, li diris, plenesternita en la neĝo, kun la brakoj etenditaj al la rivero,kaj kiam li montris al mi la lokon, mi tuj konstatis, keĝuste tiu estas la loko, kie mi vidis lin en tiuj noktoj,kiam liaj brakoj estis etendataj al la ĉielo.

Tute mankis sur la korpo signoj de perforto, kaj, kunla helpo de loka kuracisto, la mortenketanoj baldaŭ faris decidon, ke la morto okazis nature pro kormalsano.

Poste, sola en lia legoĉambro, mi malfermis la gardoŝrankonkaj eltiris la enhavon de la fako en kiu, laŭ liadiro, mi trovos miajn instrukciojn. Kelkloke ili ja montriĝis strangaj, sed mi sekvis ilin ĉiujn, laŭeble fidele kajdetale.

Li instrukciis, ke mi transloĝigu lian korpon al la ŝtatoVirginio, sen balzamigo, kaj ke mi kuŝigu lin en senkovrilanĉerkon, en tombon, kiun li jam estis konstruiginta,kaj kiu, mi poste trovis, estas bone ventolata. Lainstrukcioj akcentis, ke mi devas persone prizorgi ĉionĝuste kiel li petis, se necese tute sekrete.

Sian posedaĵon li testamentis tiel, ke dum dudek kvinjaroj mi ricevu la tutan renton, poste la kapitalo iĝu tutemia. Liaj pluaj instrukcioj rilatis tiun ĉi manuskripton,kiun mi tenu sigelita kaj nelegita dum dek unu jaroj: kajmi ne publikigu ĝin ĝis dudek unu jaroj post lia morto.

Stranga afero pri la tombo, kie ankoraŭ kuŝas lia kadavro,estas tio, ke la granda pordo estas ekipita de unusola, granda, orplatita risorta seruro, malfermebla nurde interne.

Via tre sincere,Edgar Rice Burroughs

Mi estas nun tre maljuna viro: ĝuste kiomaĝa mi nescias. Eble mi estas centjara, eble pli: sed mi nepovas diri, neniam mi maljuniĝis kiel aliaj homoj, kajnenian infanaĝon mi memoras. Laŭ mia memoro ĉiammi estis viro — viro proksimume tridekjara. Mi aspektasnun, kiel mi aspektis antaŭ pli ol kvardek jaroj, kaj tamenmi sentas, ke ne ĉiam mi povos vivi, ke en iu tagomi mortos laŭ la vera morto, kiun sekvas nenia reviviĝo.

Mi ne scias, kial mi timas la morton, mi, kiu dufoje mortiskaj ankoraŭ vivas: tamen mi sentas pri ĝi saman timegonkiel vi, kiu neniam mortis; kaj verŝajne pro tiu timegopri morto mi estas tiel konvinkita pri mia mortonteco.

Kaj pro tiu konvinko mi decidis skribi la historion prila interesaj periodoj de mia vivo kaj de mia morto. Mi nepovas klarigi la fenomenojn; mi povas nur ĉi tie skribi,per vortoj de ordinara aventuristo, kronikon pri la strangajokazaĵoj, kiujn mi travivis dum la dek jaroj, kiam miamorta korpo kuŝis netrovita en kaverno de Arizono.

Neniam mi rakontis pri tio, kaj neniu homo vidos ĉimanuskripton ĝis post kiam mi iros al la eterneco. Miscias, ke ordinara homa menso ne kredas, se ĝi ne komprenas,tial mi ne intencas esti piloriata de la publiko, dela pastroj kaj de la prespotenculoj, kaj montrata kiel kolosamensoganto, kiam mi ja diras nur simplajn verojn,kiujn iam la scienco konstatos. Eble la ideoj lernitaj surMarso, kaj la scio, kiun mi povas kroniki ĉi tie, helpos alpli frua kompreno pri la misteroj de nia fratina planedo:misteroj viaj, ne plu misteraj por mi.

Mia nomo estas Johano Carter; oni pli bone konasmin kiel Kapitanon Jack Carter el Virginio. Je la fino dela usona interna milito mi trovis min posedanto de kelkcentmildolaroj (Konfederaciaj) kaj rango de kavaleriakapitano en armeo ne plu ekzistanta. Sen mastro, senmono; kaj mia sola vivrimedo, la militado, ne plu bezonata.

Mi decidis haki vojon sudokcidenten kaj rebonigimian sorton, serĉante oron.

Dum preskaŭ unu jaro mi esploris kun alia Konfederaciaoficiro, Kapitano James K. Powell el Richmond. Niestis tre bonŝancaj; en la vintro de 1865, post multaj severajtravivaĵoj, ni trovis rimarkindan kvarcan vejnon,pli riĉan ol ni kuraĝis eĉ imagi. Powell, mina inĝenierolaŭ eduko, diris, ke ni malkaŝis mineralon de valoro superantaunu milionon da dolaroj.

Ĉar nia ilaro estis ege kruda, ni decidis, ke unu el nidevas reiri al civilizo, aĉeti la necesan maŝinaron kaj revenikun sufiĉe da laboristoj por bone ekspluati la minon. Powell bone konis la regionon, kiel ankaŭ la mekanikajnbezonaĵojn, kaj ni decidis, ke plej bone li faros lavojaĝon. Ni konsentis, ke prefere mi gardu nian pretendonal la terpeco, okaze de la ebleco, ne tre granda, keiu alia esploristo pretendaĉos ĝin.