– Ale co nam do tego? – Pater nie ustępował. – Jakiś pijak wlazł do środka, zasnął i stało się.

– Zgoda – głos Cichowskiego lekko zadrgał. – Tylko nie każdy ma zgruchotaną czaszkę z tyłu głowy. Mało kto potrafi się sam tak urządzić. Znam tylko wstępne ustalenia, to oczywiście jeszcze nic, ale jedź tam, dopilnuj kwitów. A potem przyjemnego urlopu. Zgodnie z umową.

Żebra bolały coraz bardziej. Dobrze, że na miejscu ma być Kwieciński. Pater z trudem założył koszulę z krótkim rękawem. Przed falowcem podniósł rękę i pozdrowił znajomego taksówkarza. Sąsiad stał przy samochodzie. Wszystkie drzwi i bagażnik były otwarte. „Pewnie znów wiózł swojego sąsiada, gastronoma Wietnamczyka, i teraz musi wywietrzyć samochód z zapachu kota w pięciu smakach”, pomyślał Pater i wsiadł do toyoty. Niecałą godzinę później był na miejscu.

Tartak kojarzył się zawsze Paterowi z zapachem tarcicy, ciągłym hałasem maszyn i nie najlepszymi wspomnieniami. Kiedyś nadkomisarz został tam wezwany na miejsce wypadku. Ofiara wpadła pod trak pionowy. Przypomniał sobie, że patrzył na rozbryzgi krwi jak z filmów Wesa Cravena, porozrzucane kawałki mięsa i nieubłaganą maszynerię, wykonującą sto pięćdziesiąt cięć na minutę. Nie wiedzieć czemu rytmiczny dźwięk wydawany przez piłę przypomniał mu wtedy perkusistów grających na dwie stopy hydrauliczne. Jak w ekstremalnych odmianach heavy metalu.

Tym razem było inaczej. W tartaku panowała zaskakująca cisza. Pracownicy snuli się między trzema policyjnymi wozami. Pater zauważył Kwiecińskiego i pomachał mu ręką. Tą, którą mógł podnieść. Podeszło dwóch mężczyzn.

– Dziś nie pracujemy, mamy tu taką specjalną sytuację… – powiedział jeden z nich. – Nagranie do programu policyjnego… Zapraszamy innego dnia.

Pater spojrzał na czterdziestolatka z wypiekami na twarzy.

– Nazywam się Jarosław Pater. Komenda Wojewódzka. Pan jest właścicielem?

Mężczyzna poczerwieniał jeszcze bardziej i skinął głową.

– Nazywam się Krzysztof Markowski, a to mój wspólnik, Rafał Misiak.

Nadkomisarz przypatrywał się mężczyznom. Misiak nieco cofnął się za wspólnika.

– Nagranie do programu policyjnego… Dobre… Mam nadzieję – Nadkomisarz dodał cicho – że to ostatnie kłamstwo dzisiaj.

Misiak cofnął się jeszcze bardziej. Najchętniej zapadłby się pod ziemię.

– Myśleliśmy – Markowski zaczął ciężko oddychać – że pan jest klientem. Rozumie pan, musimy dbać o pijar.

Nagle Markowski zmienił temat, jakby wstąpiły w niego nowe siły.

– Ofiarę znaleźli w suszarni Ziętek i Koniarek. Ziętek źle się poczuł i pojechał do domu. Wie pan, wymiotował jak kot.

– Nie mówi się „wymiotował jak kot”, tylko „rzygał jak kot”. Albo „puścił pawia”, pozostając przy substandar-dowej odmianie naszego pięknego języka – Pater cedził słowa powoli. – Chyba że chodzi panu znów o odpowiedni pijar… zresztą nieważne… Dlaczego – popatrzył na Markowskiego – powiedział pan „ofiara”?

– No przecież policjanci mówili, że ktoś rozbił mu głowę. Zresztą nie mogło być inaczej, my tu, widzi pan, musimy przestrzegać zasad BHP i w zasadzie wypadki się u nas nie zdarzają…

– W zasadzie?

– Wie pan, to tartak – po raz pierwszy odezwał się Misiak. – Raz na jakiś czas czyjś palec musi polecieć. Taka robota. Zna pan dowcip o ręce drwala?

Pater przytaknął.

– Proszę być na miejscu. Nie wykluczam, że będę chciał z panami porozmawiać.

Znowu poczuł ból. Rozejrzał się. Kwieciński, gdzie jest Kwieciński?

– Aha, jeszcze jedno – krzyknął za odchodzącymi mężczyznami. – MGM to trzy litery. A panów jest dwóch. Gdzie jest trzeci wspólnik?

Markowski i Misiak odwrócili się, jakby wykonywali zsynchronizowany zwrot podczas musztry.

– Jest nas trzech. Gumowski jest na urlopie. Chyba we Francji.

Pater zobaczył medyka sądowego. Ruszył w jego kierunku. „Ładne rzeczy tu się dzieją”, pomyślał. „Nie potrafią trzymać języka za zębami i wszyscy już wiedzą, że trup ma ranę na głowie. I nie potrafią przytrzymać na miejscu człowieka, który znalazł ciało”. Pater wiedział, że taka bezmyślność we wstępnej fazie śledztwa bardzo często jest już nie do naprawienia. Jak trzy bramki w plecy na dziesięć minut przed końcem meczu. Partacze. Przypomniał mu się Wieloch, ekipa remontowa i przyjaciel P-99.

Przywitali się.

– Chodź, coś ci pokażę. – Kwieciński ruszył szybko w stronę niedużego jasnego budynku, składającego się z dwóch części. Medyk pogwizdywał coś pod nosem. Nadkomisarz przyspieszył kroku i rozpoznał melodyjkę. My Favorite Things. Banalna piosenka, z której geniusz saksofonu, John Coltrane, uczynił jedno ze swoich arcydzieł.

– Chodź, coś ci pokażę. – W głosie medyka sądowego pobrzmiewała rzadka u tego człowieka ekscytacja. Pater zauważył, że w stronę budynku prowadzą szyny.

– Nie, zaczekaj, to ja ci coś pokażę. – Pater podniósł koszulę.

My Favorite Things urwało się w pół taktu.

– Przewróciłem się w łazience. Moje żebra miały spotkanie trzeciego stopnia z umywalką.

Kwieciński przyjrzał się opuchliźnie.

– Rozległe zasinienie. Jak tu skończysz, jedź od razu na prześwietlenie. Po drodze zatrzymasz się w aptece i kupisz sobie środki przeciwbólowe. A na razie dam ci ze swojego zestawu podręcznego. – Sięgnął do torby. – Noszę ze sobą, tak na wszelki wypadek. Dobra… Żywi mają pierwszeństwo przed umarłymi. To powiedział chyba jakiś filozof… A teraz chodź.

Pater połknął dwie duże zielone kapsułki. Przywitał się z miejscowymi policjantami i wszedł do suszarni. Popatrzył na zwłoki i zrobiło mu się niedobrze.

– Uważaj – powiedział Kwieciński – tu wszędzie jest narzygane. Ktoś haftował paprykarzem szczecińskim albo czymś równie apetycznym.

Przed Paterem leżało coś, co skojarzyło mu się z filmami o UFO. Z kosmitą na stole laboratoryjnym w amerykańskiej bazie w Roswell. To coś nie przypominało człowieka. Leżące przed nim ciało było dziwnie pomarszczone i skurczone, policzki zapadły się, jakby gigantycznymi strzykawkami wyssano tłuszcz z twarzy. Dłonie przypominały zdjęcie rentgenowskie z ukazanym w detalach układem kości.

– To rzadko spotykany widok – powiedział Kwieciński. – Z takim przypadkiem, w takim miejscu – medyk zatoczył koło dłonią – spotykam się po raz pierwszy, a przecież wiesz, że niejedno widziałem…

Zamilkł. Pater zamknął oczy. Nie chciał, by Kwieciński zaczął opowiadać teraz, co takiego widział w swoim bez wątpienia pracowitym życiu.

– Pamiętaj, że w około sześćdziesięciu, siedemdziesięciu procentach nasze ciało składa się z wody, a my jesteśmy w suszarni. Znasz też powiedzenia: „usychać z miłości”, „uschnąć z rozpaczy”… Człowiek schnie jak drzewo, ale nie aż tak. – Popatrzył na ciało. – Dla ciebie ciekawsze będzie jednak to. – Medyk lekko przechylił głowę denata. – Rozległa rana z tyłu głowy, odniesiona wskutek uderzenia.

– Czy on… to jest w ogóle mężczyzna? – Pater wolał się upewnić.

Kwieciński skinął głową.

– Czy on mógł sam się uderzyć? Tak jak ja dzisiaj w żebra? Stracił przytomność i wtedy…

– Ta rana jest za wysoko. – Kwieciński przerwał. – Musiałby podskoczyć, odchylić głowę i wyrżnąć w coś z całej siły. Powiem ci, co wiem, jak będę miał delikwenta na stole, ale raczej nie jest możliwe, by samemu się tak urządzić. Najpewniej najpierw ktoś go skutecznie znieczulił, potem tu zaciągnął. Mówiłem, że to robota dla ciebie.

Kwieciński wyszedł przed suszarnię. „Nie dla mnie. Dla nich”, pomyślał Pater, patrząc na miejscowych policjantów. „Ja tylko wypełnię papiery dla Cichowskiego”.

– Jak długo on tu leży?

– To musiało trochę potrwać. Ale ile? Więcej będę wiedział, jak go dostanę do wyłącznej dyspozycji.

Pater, zanim odjechał, porozmawiał jeszcze z Zenonem Koniarkiem, siwym mężczyzną, który razem z Kazimierzem Ziętkiem znalazł ciało. Dowiedział się, że stare suszarnie typu „Hajnówka” zostały w tartaku zastąpione nowymi, komorowymi. I że drewno suszy się przy wilgotności osiemdziesiąt procent i w temperaturze dziewięćdziesięciu stopni. Wyobraził sobie uwięzionego w środku mężczyznę, cierpienie i śmierć. Suszarnia wyciągnęła z niego wodę jak strzykawka, pozostawiając gorące kości z przyklejonymi płatami skóry. Jak bolą płuca skwierczące pod wpływem wdychanego powietrza? Jak boleśnie kurczą się nerki, kiedy wysysa się im ich wilgoć? Można było tylko mieć nadzieję, że facet już nie żył, gdy zaciągnięto go do środka.